Trzy główne zasady planu daltońskiego:
- Nauka odpowiedzialności.
- Nauka samodzielności.
- Nauka współpracy.
Ogólnie mówiąc celem tego systemu jest nauczyć dzieci dobrze używać swobody i odpowiedzialności. Kiedy ćwiczenie staje się zbyt trudne dla konkretnego dziecka by mogłoby uporać się z nim sam, nauczyciel służy pomocą. Powszechnie wiadomo, że wszystko, do czego dochodzimy sami jest łatwiejsze w zapamiętaniu. Nauczyciele używają odpowiednich dla planu daltońskiego pomocy dydaktycznych, które znajdują się w salach lekcyjnych, m. in.: tablica - plan dnia, przykładowe funkcje dyżurnych, opaska dyżurnego - kurier.
